VEGAN ETEN IS HET NIEUWE CHIC

Waar komt vegan eten vandaan?
en hoe is de vee-industrie ontstaan?

VEGAN ETEN, wie heeft dat bedacht?

 

De eerste veganistische vereniging wordt opgericht in het Verenigd Koninkrijk in november 1944: ‘The Vegan Society’.

Deze vereniging werd opgericht door Donald Watson, samen met zijn vrouw en vier vrienden.

Donald Watson was een voorvechter voor dierenrechten. Donald werd geboren op 2 september 1910 en stierf op 16 november 2005. Hij werd 95 jaar oud.

In zijn jeugd kwam Donald regelmatig op de boerderij van zijn oom.

Het slachten van de dieren op deze boerderij vond hij vreselijk. Donald besloot op veertienjarige leeftijd om vegetarisch te gaan eten, achttien jaar later stopte hij ook met het eten en drinken van zuivelproducten.

Hij vond vlees eten en melk drinken onethisch: moreel verkeerd. Donald Watson bedacht – samen met zijn vrouw en vrienden – het woord: ‘vegan’, zij bedoelden daarmee vegetarisch eten zonder zuivel.

Later werd door The Vegan Society ook het eten van eieren en honing als onethisch beschouwd. En ook het gebruiken van dierlijke producten voor andere doeleinden dan eten, bijvoorbeeld leer en wol voor kleding.

Het eerste kwartaalmagazine werd door The Vegan Society uitgegeven op 24 november 1944: Vegan News.

Het doel van The Vegan Society is het consumeren van dierlijke producten te stoppen.

Elk jaar wordt door veganisten over de hele wereld op 1 november de dag van veganisme gevierd.

Deze dag is opgericht door Louise Wallis, op 1 november 1994, ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van The Vegan Society.

Ruim voor 1944 waren er al mensen die plantaardig aten om ethische redenen of uit geloofsovertuigingen.

De basis van vegan eten, zoals wij dat tegenwoordig kennen, is gelegd door Donald Watson.

Veganisme in Nederland

 

Op 8 september 1978 wordt in Nederland de veganistenkring opgericht. Deze organisatie wijzigt later deze naam in Veganisten Organisatie. Op 4 september 1987 wordt de naam nogmaals gewijzigd in de huidige naam: Nederlandse Vereniging voor Veganisme.

Het aantal veganisten in Nederland is in de loop van de jaren sterk gegroeid.

De Nederlandse Vereniging voor Veganisme heeft op dit moment ruim 4.400 leden. Zij schatte in juli 2020 het aantal veganisten in Nederland op ongeveer 150.000.

Het aantal veganisten in Amerika wordt door Ipsos op 9,6 miljoen geschat.

De definitie van veganisme volgens The Vegan Society is:

“A way of living that seeks to exclude as far as possible and practicable, all forms of exploitation of, and cruelty to animals for food, clothing and any other purpose.”

De Nederlandse Vereniging voor Veganisme definieert veganisme als volgt:

“Een filosofie en levensstijl waarbij zoveel mogelijk – voor zover praktisch haalbaar – wordt afgezien van alle vormen van exploitatie van, en wreedheid naar, dieren. Dat kan zijn voor eten, kleding of andere doeleinden.”

Dit website gaat over vegan eten. Het gebruik van dierlijke producten in bijvoorbeeld kleding, schoonmaakmiddelen of make-up komt op deze website niet aan de orde.

Ook het dierenleed in de bontindustrie, leerindustrie en het gebruiken van dieren voor het testen van producten en medische experimenten laat ik buiten beschouwing.

Sommige veganisten kiezen voor een plantaardig eetpatroon voor hun gezondheid of voor het milieu.

De meeste veganisten, 80%, kiezen voor plantaardig eten, omdat zij niet willen bijdragen aan het uitbuiten van dieren.

Er zijn veganisten die vinden dat als je niet vegan eet voor de dieren – maar bijvoorbeeld voor je gezondheid – dat je dan geen veganist bent, maar iemand die plantaardig eet.

Ik zal op deze website de woorden vegan eten en plantaardig eten door elkaar gebruiken en geen onderscheid maken in motivatie om vegan of plantaardig te eten.

Mijn persoonlijke motivatie voor vegan eten is: ik vind dat dieren het recht hebben om te leven naar hun aard en behoefte.

VEGA EN VEGAN? Is er verschil?

 

Ja, er is verschil.

Sommige mensen denken dat vegetarisch eten en veganistisch eten hetzelfde is.

Dat is niet zo.

De definitie van de vegetariërsbond voor vegetarisch eten is:

“Vegetarische voeding is voeding waar niets in zit van het gedode dier. Dit betekent dat er geen vlees, vis, insecten of gevogelte in zit. Daarnaast zit er in echt vegetarisch eten ook geen slachtafval, zoals gelatine of niet-vegetarisch stremsel (in kaas) of ander verstopt vlees in het eten.”

Vegetariërs eten geen voedsel waarvoor dieren zijn gedood. Wel eten vegetariërs voedsel afkomstig van dieren, zoals eieren, melk en honing.

Veganisten eten geen eten waarvoor dieren zijn gedood. En geen voedsel afkomstig van dieren.

Mensen die één of meerdere dagen in de week vegetarisch eten worden flexitariërs genoemd.

Pescotariërs zijn mensen die geen zoogdieren en vogels eten, maar wel vis.

Veganisten eten geen vlees, vis, gevogelte, schaaldieren en insecten. En veganisten eten geen zuivelproducten, zoals kaas, yoghurt en melk. Ook eten veganisten geen eieren en honing.

Veganisten eten volledig plantaardig: dit wordt vegan genoemd.

Vegetarisch eten wordt vega eten genoemd.

Een vegaburger is een vegetarische burger, een veganburger is een veganistische burger.

Als je boodschappen gaat doen en plantaardig wilt eten, koop je dus VEGAN producten, niet VEGA.

Onthouden: VEGAN

Vegetarisch eten is de voorloper van veganistisch eten.

Het vegetarische dieet is al eeuwen oud.

In de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw, wordt vegetarisch eten in Nederland populair, door de aandacht voor gezond eten en Oosterse geloven. Rond die tijd wordt ook duidelijk dat de dieren in de vee-industrie geen goed leven hebben. Er ontstaat een groep consumenten die tegen het doden van dieren voor vlees is. 

Het woord vegetarisch is afgeleid van het Latijnse woord ‘vegetus’ dat gezond en krachtig betekent of van het woord ‘vegetable’, het Engelse woord voor groente.

Inmiddels eet ongeveer 4% van de bevolking in Nederland vegetarisch. En meer dan de helft van de Nederlandse bevolking is flexitariër.

Vegetarisme is ontstaan acht eeuw voor Christus.

Door aanhangers van het boeddhisme en hindoeïsme in India. Zij mogen vanuit geloofsovertuigingen geen geweld gebruiken tegen dieren. In India leefde destijds bijna de gehele bevolking vegetarisch.

Het hindoeïsme is een van de oudste religies ter wereld. Hindoes beschouwen de reïncarnatiecyclus doorbreken als doel van het leven. Om deze cyclus te doorbreken streven hindoes naar harmonie in zichzelf, met anderen en hun omgeving. Om de geest zuiver te houden eten hindoes vegetarisch.

Ook bij de oude Grieken waren er bepaalde religieuze stromingen en filosofen die vegetarisch aten: “onthouding van wezens met een ziel”. In Griekenland leefde niet de hele bevolking vegetarisch.

Pythagoras, een Griekse wiskundige, at vegetarisch. Pythagoras leefde tussen 572 en 500 voor Christus.

Hij vond het eten van dieren, barbaars, ongezond, gevaarlijk en belachelijk.

Pythagoras geloofde dat ziel onsterfelijk was en na de dood in een ander lichaam terecht kwam. Dit kan in het lichaam van een mens zijn, maar dit kan ook in het lichaam van een dier zijn.

“Zolang mensen dieren blijven vermoorden, zullen mensen elkaar blijven doden. Hij die het zaad van moord en pijn zaait zal nooit vreugde en liefde kunnen oogsten.” Een citaat van Pythagoras.

Tot in de 19e eeuw werd vegetarisch eten een Pythagorisch dieet genoemd.

Andere filosofen uit de Griekse oudheid, zoals Plutarchus, geloofde dat mensen door het eten van vlees agressief en gewelddadig werden. Plutarchus vond het eten van dieren ook onnatuurlijk, omdat mensen geen scherpe tanden en klauwen hebben en dieren niet met de blote handen verscheuren en rauw eten.

In 1847 werd de eerste officiële Vegetarische Genootschap opgericht in Engeland.

In 1894 werd de Nederlandse Vegetariërsbond opgericht.

Wist je dat de vee-industrie per ongeluk is ontstaan?

 

Begin jaren twintig van de vorige eeuw bestelde een kippenhoudster in Amerika 50 kuikens. Om geld te verdienen aan de verkoop van eieren.

Per vergissing kreeg de kippenhoudster, Cecile Steele, 500 kuikens.

Ze bouwde voor de kippen een binnenhok, en gaf de dieren te eten.

Van de 500 kippen gingen er 113 dood.

Toen de 387 overlevende kippen een kilo wogen, liet Cecile Steele de kippen slachtten en verkocht het vlees.

Ze verdiende meer geld aan het vlees van deze kippen, dan ze met de verkoop van eieren verdiende.

Tot daarvoor werden kippen voornamelijk voor de eieren gehouden.

Het begin van de intensieve vee-industrie is daarmee ontstaan.

Het jaar daarna kocht Cecile Steele 1000 kuikens, in 1926 kocht ze 10.000 kuikens en in 1928 kocht ze 26.000 kuikens.

In 1928 zijn er 500 kippenfarmen in de regio die het financiële succes van mevrouw Steele kopieerden.

Nu zijn er in Sussex Country 2700 kippenhokken die jaarlijks 200 miljoen vleeskuikens produceren.

Een vleeskip van 6 weken weegt tegenwoordig tussen de 2 en 2,5 kilo. In 1923 woog een kip na 18 weken opfokken 1 kilo.

Mevrouw Steel, ontdekte al snel dat het binnen houden van kippen problemen veroorzaakt.

Omdat de dieren gevoeliger zijn voor ziektes – doordat ze in grote groep binnen leven – kregen ze antibiotica.

De kippen kregen extra vitamine D wegens gebrek aan daglicht.

In 1936 werden voor het eerst 500 kippen 1000 kilometer vervoerd.

Om de kippen goedkoper te laten slachtten, dan bij de plaatselijke slachterij.

Het zo goedkoop mogelijk produceren van kippenvlees is dan al een feit.

Cecile Steele, geboren in 1900, verdiende veel geld met het houden van kippen.

Van dit geld kocht zij een mooi huis en een luxe jacht.

Door een explosie op het jacht, stierf mevrouw Steele op 7 oktober 1940.

Na de Tweede Wereldoorlog werd de veehouderij in Nederland intensief.

Na de hongerwinter van 1945 werd er veel belang gehecht aan het produceren van voedsel.

En de vraag naar vlees nam toe door de stijgende lonen.

Boeren werden door de overheid gestimuleerd om zich te specialiseren in 1 product en om hun bedrijven te vergroten.

Boeren ontvingen subsidie voor deze aanpassingen.

De boerderijen werden vergroot en de boeren gingen zich specialiseren.

Tot die tijd produceerden boeren verschillende producten op een boerderij; vlees, melk en eieren.

In 1900 legde een kip ongeveer 80 eieren per jaar, rond 1930 ongeveer 120 eieren per jaar. Inmiddels legt een legkip meer dan 300 eieren per jaar (cijfers CBS).

In 1950 zijn er 271.000 bedrijven met varkens, die gezamenlijk 236 miljoen kilo varkensvlees produceerden. In 2015 waren er 6000 varkensbedrijven die gezamenlijk 1456 miljoen kilo varkensvlees produceren (cijfers CBS).

In 1950 gaf een gemiddelde melkkoe 4 duizend liter melk per jaar. In 2015 gaf een melkkoe meer dan het dubbele: 8,2 duizend liter melk per jaar (cijfers CBS).

Door subsidies van de overheid en de gegarandeerde minimum melkprijs door de overheid werd de productie van melk een stuk hoger dan de vraag naar melk.

Er werd zoveel melk geproduceerd dat er boterbergen en melkplassen ontstonden, in de jaren 60 van de vorige eeuw.

Om de boter en melk kwijt te raken stelt de Europese Unie export bevorderende subsidies in. En de zuivelconsumptie in Nederland werd flink gestimuleerd.

In de jaren tachtig werd het melkquotum ingevoerd, om te voorkomen dat er te veel melk werd geproduceerd. In 2015 werd het melkquotum weer afgeschaft.

Consumenten waren in de jaren zestig nog niet bekend met het lijden van dieren in de vee-industrie.

De intensieve veehouderij werd beschouwd als positief: Een efficiënte manier van voedsel produceren.

In 1971 werd de eerste dierenrechtenorganisatie opgericht die het opnam voor de dieren in de intensieve veehouderij: Lekker Dier.

Er ontstond rond die tijd weerstand tegen de vee-industrie.

Na Lekker Dier werden er meer dierenwelzijnsorganisaties opgericht zoals Varkens in Nood en Animal Rights.

Ook de dierenbescherming ging zich inzetten voor de dieren in de vee-industrie. En hield in de jaren 80 van de vorige eeuw een succesvolle campagne tegen de legbatterijen. Voor scharreleieren.

Varkens in Nood werd in 1997 opgericht tijdens de uitbraak van de varkenspest.

Varkens in Nood werd opgericht om een eenmalige actie op te zetten: geld in zamelen voor advertenties in grote dagbladen, om aandacht te vragen voor de varkens. Nog steeds komt Varkens in Nood op voor de rechten van varkens in Nederland, en in het buitenland.

Dierenwelzijnsorganisaties bedachten het woord: bio-industrie. Om de fabrieksmatigheid van de intensieve veehouderij aan te geven. Bio-industrie is een vertaling van de Engelse term ‘factory farming’.

In 2009 schaften dierenwelzijnsorganisaties het woord bio-industrie weer af. Omdat het verward kon worden met de biologische veehouderij.

Vanaf dan wordt er gesproken over vee-industrie, of intensieve veehouderij.

Onder vee verstaan we dieren die als voedselbron gehouden worden. Zoals koeien, varkens, schapen, kippen, kalkoenen, ganzen en eenden. Het kweken van vis valt ook onder veeteelt. In andere landen worden dieren zoals struisvogels, herten en kangoeroes, kamelen en lama’s ook beschouwt als vee.

De aandacht van de dierenwelzijnsorganisaties was in eerste instantie gericht op de veehouder.

Later kwam er ook aandacht van dierenwelzijnsorganisaties voor de supermarkten, die de prijzen van de veeboeren onder druk zetten. Met bijvoorbeeld de kiloknallers.

In 2002 werd als protest tegen het kabinetsbeleid de Partij voor de Dieren opgericht. In 2006 komt de Partij voor de Dieren met twee zetels in de Tweede Kamer.

GRATIS E-BOOK

 

ONTDEK HOE GOED VEGAN ETEN IS

 

Wat zit er in het e-book:

WAT IS VEGAN ETEN en wat is het verschil tussen vegan eten en vegetarisch eten?

WIE HEEFT VEGAN ETEN BEDACHT?

HOEVEEL VEGANISTEN LEVEN ER IN NEDERLAND?

VOEDINGSSTOFFEN, hoe kom je aan je eiwitten, vitamines en mineralen als je vegan eet?

PLANTAARDIGE ALTERNATIEVEN voor vlees, melk, vis, eieren en veel meer

DE VIER GENERATIES VLEESVERVANGERS

EIEREN VERVANGEN: rijzen, binden, smaak, kleur en meer

ETIKETTEN LEZEN, keurmerken, ingrediëntenlijsten en e-nummers

GELATINE, SCHELLAK, KARMIJN, HONING EN BIJENWAS

WAT IS MELKZUUR?

‘KAN SPOREN BEVATTEN VAN …’ en ‘geproduceerd in een fabriek waar ook …’

WEL PLANTAARDIG, maar niet vegan

DIERLIJK, en toch vegan

VEGAN ETEN, whole food plant-based, raw-food en fruitarisme: het verschil

TIPS

 EN HEEL VEEL MEER

 

Wat zit er NIET in het e-book:

   GEEN INFORMATIE OVER DE VEE-INDUSTRIE

   GEEN FOTO’S EN FILMPJES VAN DIERENLEED

Wil jij gezond, planetproof en diervriendelijk eten?
en ook nog lekker en easy?

Download het gratis e-book

VLUG VROLIJK VEGAN ETEN

 

CITATEN

 

Siddhartha Gautama, Boeddha:

“Het is belangrijker om het lijden van dieren te voorkomen, dan samen met priesters te discussiëren over de ellende in de wereld.”

 

Leonardo da Vinci:

“Mijn lichaam zal nooit een gramtombe voor andere wezens worden.”

 

Mahatma Gandi:

“Naar mijn mening is het leven van een lam niet minder belangrijk dan die van een mens. Ik zou nooit het leven van een lammetje nemen om mijn menselijke lichaam te voeden.”

“De beschaving van een samenleving valt af te meten aan de wijze waarop ze omgaat met dieren”

 

Lev Tolstoy:

“Zolang er slachthuizen zijn, zullen er ook slagvelden zijn.”

“Als het vlees eten een onverschillige zaak was, dan zouden de vleeseters het vegetarisme niet aanvallen. Zij worden boos, omdat zij zich reeds van hun schuld bewust zijn, maar nog niet de kracht hebben zich ervan vrij te maken.”

 

George Bernars Shaw:

“Dieren zijn mijn vrienden, en ik eet mijn vrienden niet.”

 

Albert Einstein:

“Niets zal de gezondheid van de mens, en de kansen op overleving op aarde, meer goed doen dan een vegetarisch dieet.”

 

Russel Brand:

“Zelf toen ik junk was bleef ik trouw aan vegetariër. Ik geniet van heroïne, maar ik mag geen hamburger.”

 

Bronnen: Nederlandse Vereniging voor Veganisme, Vegan Society, CBS, Citaten, Broadkillbloger, Voedingscentrum, Vegetariens, Npofocus.