Veganisme in Nederland

 

Op 8 september 1978 wordt in Nederland de veganistenkring opgericht. Deze organisatie wijzigt later deze naam in Veganisten Organisatie. Op 4 september 1987 wordt de naam nogmaals gewijzigd in de huidige naam: Nederlandse Vereniging voor Veganisme.

Het aantal veganisten in Nederland is in de loop van de jaren sterk gegroeid.

De Nederlandse Vereniging voor Veganisme heeft op dit moment ruim 4.400 leden. Zij schatte in juli 2020 het aantal veganisten in Nederland op ongeveer 150.000.

Het aantal veganisten in Amerika wordt door Ipsos op 9,6 miljoen geschat.

De definitie van veganisme volgens The Vegan Society is:

“A way of living that seeks to exclude as far as possible and practicable, all forms of exploitation of, and cruelty to animals for food, clothing and any other purpose.”

De Nederlandse Vereniging voor Veganisme definieert veganisme als volgt:

“Een filosofie en levensstijl waarbij zoveel mogelijk – voor zover praktisch haalbaar – wordt afgezien van alle vormen van exploitatie van, en wreedheid naar, dieren. Dat kan zijn voor eten, kleding of andere doeleinden.”

Dit website gaat over vegan eten. Het gebruik van dierlijke producten in bijvoorbeeld kleding, schoonmaakmiddelen of make-up komt op deze website niet aan de orde.

Ook het dierenleed in de bontindustrie, leerindustrie en het gebruiken van dieren voor het testen van producten en medische experimenten laat ik buiten beschouwing.

Sommige veganisten kiezen voor een plantaardig eetpatroon voor hun gezondheid of voor het milieu.

De meeste veganisten, 80%, kiezen voor plantaardig eten, omdat zij niet willen bijdragen aan het uitbuiten van dieren.

Er zijn veganisten die vinden dat als je niet vegan eet voor de dieren – maar bijvoorbeeld voor je gezondheid – dat je dan geen veganist bent, maar iemand die plantaardig eet.

Ik zal op deze website de woorden vegan eten en plantaardig eten door elkaar gebruiken en geen onderscheid maken in motivatie om vegan of plantaardig te eten.

Mijn persoonlijke motivatie voor vegan eten is: ik vind dat dieren het recht hebben om te leven naar hun aard en behoefte.

Wist je dat de vee-industrie per ongeluk is ontstaan?

 

Begin jaren twintig van de vorige eeuw bestelde een kippenhoudster in Amerika 50 kuikens. Om geld te verdienen aan de verkoop van eieren.

Per vergissing kreeg de kippenhoudster, Cecile Steele, 500 kuikens.

Ze bouwde voor de kippen een binnenhok, en gaf de dieren te eten.

Van de 500 kippen gingen er 113 dood.

Toen de 387 overlevende kippen een kilo wogen, liet Cecile Steele de kippen slachtten en verkocht het vlees.

Ze verdiende meer geld aan het vlees van deze kippen, dan ze met de verkoop van eieren verdiende.

Tot daarvoor werden kippen voornamelijk voor de eieren gehouden.

Het begin van de intensieve vee-industrie is daarmee ontstaan.

Het jaar daarna kocht Cecile Steele 1000 kuikens, in 1926 kocht ze 10.000 kuikens en in 1928 kocht ze 26.000 kuikens.

In 1928 zijn er 500 kippenfarmen in de regio die het financiële succes van mevrouw Steele kopieerden.

Nu zijn er in Sussex Country 2700 kippenhokken die jaarlijks 200 miljoen vleeskuikens produceren.

Een vleeskip van 6 weken weegt tegenwoordig tussen de 2 en 2,5 kilo. In 1923 woog een kip na 18 weken opfokken 1 kilo.

Mevrouw Steel, ontdekte al snel dat het binnen houden van kippen problemen veroorzaakt.

Omdat de dieren gevoeliger zijn voor ziektes – doordat ze in grote groep binnen leven – kregen ze antibiotica.

De kippen kregen extra vitamine D wegens gebrek aan daglicht.

In 1936 werden voor het eerst 500 kippen 1000 kilometer vervoerd.

Om de kippen goedkoper te laten slachtten, dan bij de plaatselijke slachterij.

Het zo goedkoop mogelijk produceren van kippenvlees is dan al een feit.

Cecile Steele, geboren in 1900, verdiende veel geld met het houden van kippen.

Van dit geld kocht zij een mooi huis en een luxe jacht.

Door een explosie op het jacht, stierf mevrouw Steele op 7 oktober 1940.

Na de Tweede Wereldoorlog werd de veehouderij in Nederland intensief.

Na de hongerwinter van 1945 werd er veel belang gehecht aan het produceren van voedsel.

En de vraag naar vlees nam toe door de stijgende lonen.

Boeren werden door de overheid gestimuleerd om zich te specialiseren in 1 product en om hun bedrijven te vergroten.

Boeren ontvingen subsidie voor deze aanpassingen.

De boerderijen werden vergroot en de boeren gingen zich specialiseren.

Tot die tijd produceerden boeren verschillende producten op een boerderij; vlees, melk en eieren.

In 1900 legde een kip ongeveer 80 eieren per jaar, rond 1930 ongeveer 120 eieren per jaar. Inmiddels legt een legkip meer dan 300 eieren per jaar (cijfers CBS).

In 1950 zijn er 271.000 bedrijven met varkens, die gezamenlijk 236 miljoen kilo varkensvlees produceerden. In 2015 waren er 6000 varkensbedrijven die gezamenlijk 1456 miljoen kilo varkensvlees produceren (cijfers CBS).

In 1950 gaf een gemiddelde melkkoe 4 duizend liter melk per jaar. In 2015 gaf een melkkoe meer dan het dubbele: 8,2 duizend liter melk per jaar (cijfers CBS).

Door subsidies van de overheid en de gegarandeerde minimum melkprijs door de overheid werd de productie van melk een stuk hoger dan de vraag naar melk.

Er werd zoveel melk geproduceerd dat er boterbergen en melkplassen ontstonden, in de jaren 60 van de vorige eeuw.

Om de boter en melk kwijt te raken stelt de Europese Unie export bevorderende subsidies in. En de zuivelconsumptie in Nederland werd flink gestimuleerd.

In de jaren tachtig werd het melkquotum ingevoerd, om te voorkomen dat er te veel melk werd geproduceerd. In 2015 werd het melkquotum weer afgeschaft.

Consumenten waren in de jaren zestig nog niet bekend met het lijden van dieren in de vee-industrie.

De intensieve veehouderij werd beschouwd als positief: Een efficiënte manier van voedsel produceren.

In 1971 werd de eerste dierenrechtenorganisatie opgericht die het opnam voor de dieren in de intensieve veehouderij: Lekker Dier.

Er ontstond rond die tijd weerstand tegen de vee-industrie.

Na Lekker Dier werden er meer dierenwelzijnsorganisaties opgericht zoals Varkens in Nood en Animal Rights.

Ook de dierenbescherming ging zich inzetten voor de dieren in de vee-industrie. En hield in de jaren 80 van de vorige eeuw een succesvolle campagne tegen de legbatterijen. Voor scharreleieren.

Varkens in Nood werd in 1997 opgericht tijdens de uitbraak van de varkenspest.

Varkens in Nood werd opgericht om een eenmalige actie op te zetten: geld in zamelen voor advertenties in grote dagbladen, om aandacht te vragen voor de varkens. Nog steeds komt Varkens in Nood op voor de rechten van varkens in Nederland, en in het buitenland.

Dierenwelzijnsorganisaties bedachten het woord: bio-industrie. Om de fabrieksmatigheid van de intensieve veehouderij aan te geven. Bio-industrie is een vertaling van de Engelse term ‘factory farming’.

In 2009 schaften dierenwelzijnsorganisaties het woord bio-industrie weer af. Omdat het verward kon worden met de biologische veehouderij.

Vanaf dan wordt er gesproken over vee-industrie, of intensieve veehouderij.

Onder vee verstaan we dieren die als voedselbron gehouden worden. Zoals koeien, varkens, schapen, kippen, kalkoenen, ganzen en eenden. Het kweken van vis valt ook onder veeteelt. In andere landen worden dieren zoals struisvogels, herten en kangoeroes, kamelen en lama’s ook beschouwt als vee.

De aandacht van de dierenwelzijnsorganisaties was in eerste instantie gericht op de veehouder.

Later kwam er ook aandacht van dierenwelzijnsorganisaties voor de supermarkten, die de prijzen van de veeboeren onder druk zetten. Met bijvoorbeeld de kiloknallers.

In 2002 werd als protest tegen het kabinetsbeleid de Partij voor de Dieren opgericht. In 2006 komt de Partij voor de Dieren met twee zetels in de Tweede Kamer.